سیری در نقشمایه های گیاهی و جانوری دوره صفوی، مطالعه موردی تالار طبقه سوم کاخ عالی قاپو

دوره صفویه یکی از دوره های شکوفایی هنر در ایران است که بیشترین جلوه گری هنر این دوران را در اصفهان، پایتخت اکثر شاهان صفوی، می توان نظاره گر بود. مجموعه میدان نقش جهان که در دوره صفویه ساخته شده و هم اکنون در فهرست آثار ثبت شده سازمان ملی یونسکو قرار دارد، یادآور عظمت آن دوره زمانی است. بنای کاخ عالی قاپو واقع در ضلع غربی میدان نقش جهان، یکی از منحصر به فردترین بناهای عهد صفوی است که قسمت اعظم دیوارهای داخلی آن، از کف تا سقف مزین به نقوش گیاهی و حیوانی است. این نقوش که در طراحی های آن از فرم های بدیع و متنوع به گونه ای ماهرانه و خلاقانه استفاده شده به خوبی می تواند گوشه ای از تاریخ، شیوه های بصری و نقوش مورد استفاده در آن دوره را بر ما و بر آیندگان روشن سازد. در این جهت حاصل مطالعه و بررسی نقوش طبقات مختلف این کاخ می تواند به عنوان یکی از بهترین منابع مطالعاتی واقع شود. تالار طبقه سوم کاخ عالی قاپو به دلیل ویژگی های خاص نقوش گیاهی و جانوری آن و کاربرد این تالار به عنوان محل پذیرایی از میهمانان و سفرا، به عنوان نماینده ای از این کاخ شش طبقه، به خوبی می تواند گویای هنر این دوران باشد. در این رساله سعی شده است ضمن بررسی و تفکیک نقوش تالار، نکات برجسته ای چون رنگ بندی، ساختار و آرایش نقوش و تکنیک های اجرا و نمونه های مشابه به کار رفته از آن ها در طراحی آثار دیگر دوره صفوی نظیر طراحی فرش و پارچه نیز مورد مطالعه قرار گیرد. حاصل این تحقیق علاوه بر این که می تواند ما را با گوشه ای از نقش مایه های رایج دوره صفوی آشنا سازد؛ می تواند قدمی باشد در جهت فراهم آوردن مجموعه مطالعاتی از نقوش کاخ عالی قاپو که به عنوان یکی از گنجینه های غنی تصویری در زمینه های مختلف هنری، در دوره معاصر مورد توجه قرار گیرد و برای پژوهشگرانی که به مطالعه در زمینه سیر تحول و تطور نقوش می پردازند نیز قابل استفاده باشد. هم چنین به حفظ آثار و ابنیه ی تاریخی و جاودانه ساختن آن ها که جزء سرمایه های ملی و فرهنگی محسوب می شوند از طریق مکتوب کردن آن ها کمک نماید. این تحقیق از نوع توصیفی، تاریخی و کاربردی است و گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و میدانی اعم از عکسبرداری، مشاهده و مصاحبه صورت گرفته است